Παραδίδουν άνευ όρων τα σκουπίδια στον εργολάβο

του Άρη Χατζηγεωργίου / Ελευθεροτυπία

Ετοιμη να συμμορφωθεί με τις υποδείξεις των εργολάβων, χωρίς... πολυφωνίες και πολλές πολλές κουβέντες, εμφανίζεται η κυβέρνηση στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Οι τρόποι διαχείρισης των σκουπιδιών που προωθούνται με πρωταγωνιστή τον όμιλο Μπόμπολα οδηγούν μάλιστα και σε πολλαπλασιασμό των δημοτικών τελών.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτική ήταν η ημερίδα που πραγματοποιήθηκε χθες στο υπουργείο Περιβάλλοντος και αφορούσε τα έργα διαχείρισης των απορριμμάτων που εντάσσονται στον Περιφερειακό Σχεδιασμό της Αττικής (ΠΕΣΔΑ). Η πίεση που ασκούν οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές είναι τόσο μεγάλη, ώστε η ημερίδα είχε αρχικώς προγραμματιστεί για την περασμένη Τετάρτη χωρίς καν να έχουν ενημερωθεί πολλοί ενδιαφερόμενοι (των ΜΜΕ περιλαμβανομένων) και ενώ κορυφωνόταν η κυβερνητική κρίση. Τότε αναβλήθηκε την τελευταία στιγμή, αλλά χθες πραγματοποιήθηκε με κάποιες διαφορές (σε μικρή αίθουσα του 6ου ορόφου αντί για το αμφιθέατρο του ισογείου - χωρίς τον υφυπουργό Ανάπτυξης Θ. Μωραΐτη), αλλά και πάλι χωρίς να ενημερωθούν πολλοί ενδιαφερόμενοι.

Διαγωνισμός

Κεντρικά πρόσωπα της ημερίδας, ο υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Παπακωνσταντίνου και ο υφυπουργός Εσωτερικών Π. Κουκουλόπουλος, που παρέμειναν στο κυβερνητικό σχήμα και είχαν την ευκαιρία να διατρανώσουν την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης (που δεν είχε πάρει ακόμη ψήφο εμπιστοσύνης) να προχωρήσει «με μια φωνή» και εντός δύο μηνών στο διεθνή διαγωνισμό για την επιλογή των επενδυτών. «Η κυβέρνηση θα προχωρήσει, και να μη σκεφθεί κανείς ότι θα το αποφύγει επειδή έπονται εκλογές σε 4 μήνες», σημείωσε ο πρώτος. Ενώ ο κ. Κουκουλόπουλος, δήμαρχος Κοζάνης και πρόεδρος όλων των δημάρχων (ΚΕΔΚΕ) επί χρόνια, ανακοίνωσε επίσημα ότι οι δήμοι πετάγονται εκτός του φορέα υλοποίησης (ΦΟΣΔΑ), ο οποίος μετατρέπεται σε εταιρεία ιδιωτικού δικαίου με αλλαγή στον «Καλλικράτη» (επιβεβαιώνοντας πρόσφατο δημοσίευμα της «Ε», 2/11/11 - «Νέο παράθυρο από την κυβέρνηση για είσοδο ιδιωτών στη διαχείριση απορριμμάτων»).

Υπερ-κεντρικό πρόσωπο όμως ανεδείχθη στην ημερίδα ο Θ. Κατρής, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας «Ηλέκτωρ» του ομίλου Μπόμπολα, ο οποίος όμως μίλησε με την ιδιότητα του προέδρου του ΣΕΒΙΑΝ (Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ανακύκλωσης-Ενεργειακής Αξιοποίησης). Με πολλές από τις εταιρείες του ομίλου να έχουν τον πρώτο λόγο μέσα στο ΧΥΤΑ Φυλής (ανακύκλωση, παραγωγή βιοαερίου, εναπόθεση απορριμμάτων), ο κ. Κατρής ήταν ο πρώτος που πήρε και το λόγο μετά τους κυβερνητικούς και θεσμικούς ομιλητές. «Πολλές ημερίδες έγιναν και, αν είχαμε ξοδέψει τα χρήματα σε έργα, δεν θα είχαμε φτάσει στη σημερινή κατάσταση», είπε ο κ. Κατρής, για να θυμηθούν κάποιοι πρόσφατη ημερίδα που οργάνωσε ο ΣΕΒΙΑΝ με συντονιστή τον δημοσιογράφο Μπάμπη Παπαδημητρίου.

Λίγο πριν από τον κ. Κατρή είχε μιλήσει ο πρόεδρος του ΕΣΔΚΝΑ Ν. Χιωτάκης που είναι, υποτίθεται, «αφεντικό» στο ΧΥΤΑ Φυλής. Ο κ. Χιωτάκης τόνισε ότι σήμερα οι δήμοι που φέρνουν σκουπίδια στο ΧΥΤΑ Φυλής πληρώνουν 45 ευρώ ανά τόνο και θα πρέπει με το νέο σύστημα να μην ανεβεί αυτό το κόστος: «Πρέπει να μπει μια κόκκινη γραμμή εκεί, διότι δεν αντέχουν ούτε οι δήμοι ούτε οι δημότες» σε αύξησή του.

Τιμή τόνου

Οταν ήρθε η ώρα, ο κ. Κατρής έκανε ολόκληρη ανάλυση για το ρίσκο που αναλαμβάνουν οι επενδυτές των απορριμμάτων: «Τα 45 ευρώ ανά τόνο είναι κόστος απαγορευτικό για να γίνουν επενδύσεις. Φθάνει μόνο για έξοδα κεφαλαίου. Με το ελληνικό ομόλογο να έχει απόδοση 20%, ο επιχειρηματίας θέλει να έχει τουλάχιστον κέρδος 30% για να αναλάβει το ρίσκο». Οι υποδείξεις του κ. Κατρή δεν σταμάτησαν εκεί: 1) Πρέπει εκτός των κρατικών κεφαλαίων να βοηθήσει με χρηματοδότηση μιας «πολιτικής τράπεζας». 2) Τα έργα στην Κερατέα να διαχωριστούν από εκείνα σε άλλες περιοχές, που είναι ώριμα. 3) Να ξεκινήσει ένα έργο, το πιο ώριμο, για να μη διασπαρούν οι πόροι. 4) Να μην τεθεί στις προδιαγραφές υπόλειμμα από τη διαχείριση των σκουπιδιών κάτω από το 25%. 5) Στο χρόνο εκμετάλλευσης να μην υπολογιστεί ο χρόνος κατασκευής των έργων.

Τοποθετούμενος αργότερα, ο υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Παπακωνσταντίνου δέχθηκε την τμηματοποίηση του έργου ώστε να ξεκινήσει από τα πιο ώριμα σημεία (βλέπε Φυλή) και δεν ξεκαθάρισε τι θα γίνει με το κόστος ανά τόνο, «διότι αυτό εξαρτάται από διάφορες παραμέτρους». Τόνισε εξάλλου ότι δεν γίνεται σε καμία μητροπολιτική πρωτεύουσα διαχείριση σκουπιδιών μόνο με ανακύκλωση-κομποστοποίηση, αλλά χρειάζεται και η επεξεργασία τους. Υπενθυμίζεται ότι όσο αυξάνεται η ανακύκλωση-κομποστοποίηση τόσο μειώνονται τα απόβλητα που καταλήγουν για επεξεργασία προς όφελος των εργολάβων.

Για την επεξεργασία των απορριμμάτων της Αττικής, είναι σε εξέλιξη μια ατελέσφορη διαδικασία από τη δεκαετία του '80. Το 2003 ψηφίστηκε νόμος για τον περιφερειακό σχεδιασμό που προέβλεπε, μεταξύ άλλων, ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ σε Φυλή, Γραμματικό και Κερατέα, εργοστάσια επεξεργασίας, εργοστάσια κομποστοποίησης, συστήματα ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή. Ολοι παραδέχτηκαν ότι αυτές οι προβλέψεις ουδέποτε υλοποιήθηκαν, αλλά διαφώνησαν για τους λόγους. Ο περιφερειάρχης Αττικής Γ. Σγουρός είπε ότι επί 27 χρόνια έλειπε η συνοχή. Ο κ. Χιωτάκης είπε ότι φταίνε οι τοπικοί βουλευτές. Κατά τον Γ. Παπακωνσταντίνου έφταιξε το πολιτικό κόστος και οι βολεμένοι. Κατά τον Π. Κουκουλόπουλο, οι τοπικές αντιδράσεις και οι άνθρωποι της αγοράς που ενημέρωναν τον κόσμο.

Αρπα-κόλλα

«Εφτασε το τέλος της πολυφωνίας και της κακοφωνίας. Ολα τα έργα θα προχωρήσουν με Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα», είπε ο κ. Κουκουλόπουλος. Λόγω έλλειψης χρημάτων και για να επιτευχθεί «μεγαλύτερη ευελιξία», θα αναλάβουν τα πάντα οι ανάδοχοι επενδυτές, οι οποίοι θα επανυποβάλουν και μελέτες περιβαλλοντικών όρων. Ακόμη και ο «Καλλικράτης» θα αλλάξει, διότι προέβλεπε ότι κύριος του έργου θα είναι ο ΦΟΣΔΑ, στον οποίο θα συμμετείχαν οι δήμοι της Αττικής και η Περιφέρεια Αττικής:

Στο ΦΟΣΔΑ όμως ανέμεναν να ενταχθούν οι εργαζόμενοι του ΧΥΤΑ Φυλής και ο πρόεδρός τους, Γ. Ζαχαρόπουλος, διαμαρτυρήθηκε για να λάβει απάντηση από τον Γ. Παπακωνσταντίνου ότι το θέμα τους θα εξεταστεί «με ευαισθησία»... Ο γραμματέας του σωματείου Γ. Χάρδας, όμως, μας δήλωσε χθες ότι επίκειται γενική συνέλευση εργαζομένων και αναμένονται κινητοποιήσεις και «Χριστούγεννα με σκουπίδια», για τα οποία θα ευθύνεται αποκλειστικά ο κ. Κουκουλόπουλος.

Με καύση

Ο όμιλος Μπόμπολα προκρίνει σύστημα επεξεργασίας των απορριμμάτων πριν οδηγηθούν στην καύση. Υπάρχει όμως και το Συμβούλιο Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμμάτων (με το οποίο συνεργάζεται και η ΙΝΤΡΑΚΑΤ του ομίλου Κόκκαλη), που προκρίνει την απ'ευθείας καύση αφού προηγηθεί ανακύκλωση. Εκ μέρους του Συμβουλίου μίλησε ο καθηγητής Ε. Καλογήρου, ο οποίος εντόπισε λάθη στην τεχνική αξιολόγηση που ευνοούν την προ-επεξεργασία. Προτάσεις κατέθεσε και η θυγατρική της ΔΕΗ Water-Syclo.

Αίσθηση προκάλεσε η τοποθέτηση της περιφερειακής συμβούλου Αττικής Ηρώς Ζερβάκη, η οποία επανέλαβε ότι τα σκουπίδια μειώνονται λόγω κρίσης και ότι με ανακύκλωση-κομποστοποίηση είναι δυνατό να περιοριστούν τόσο που να μη χρειάζονται νέοι ΧΥΤΑ μέχρι το 2030. Αρα, κατέληξε, τα τέσσερα εργοστάσια που προωθούνται κινδυνεύουν να μετατραπούν σε κουφάρια. Το κόστος για την κατασκευή τους αγγίζει τα 500 εκατ. ευρώ. Παλαιότερα, ο κ. Σγουρός ανέφερε ότι ο συνολικός τζίρος στα 25 χρόνια που θα τα εκμεταλλεύονται οι επενδυτές θα φτάσει τα 3 δισ. ευρώ, αλλά χθες δεν το επανέλαβε.

Πηγή:  ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ,  17.11.11